ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ: Δώρο ανεκτίμητης αξίας

Το μητρικό γάλα αποτελεί αναμφισβήτητα την πιο πολύτιμη τροφή για το νεογέννητο βρέφος λόγω των ιδιαίτερων θρεπτικών συστατικών του, που συμβάλλουν αποφασιστικά στην θωράκιση του βρεφικού οργανισμού και την ομαλή ανάπτυξη του. Ωστόσο, όσο σημαντικό είναι για το μωρό τόσο πολύτιμη είναι και η διαδικασία για την θηλάζουσα μητέρα, η οποία παρά τις δυσκολίες της σύγχρονης καθημερινότητας προσπαθεί να ανταπεξέλθει στον πιο απαιτητικό της ρόλο, αυτόν της μητρότητας.

Το μητρικό γάλα έχει θετική δια βίου επίδραση στην υγεία της μητέρας και του παιδιού και αποτελεί ένα σημαντικό δείκτη δημόσιας υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF συστήνουν αποκλειστικό μητρικό θηλασμό μέχρι το τέλος του 6ου μήνα και παράλληλα με την χορήγηση στερεών τροφών μέχρι τα 2 έτη, ανάλογα με την επιθυμία της δυάδας μητέρα-παιδί. Τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού είναι αναρίθμητα τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό της.

Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού για το παιδί:

• Τα παιδιά που θηλάζουν φαίνεται να έχουν σημαντικά μικρότερη επίπτωση λοιμώξεων του αναπνευστικού καθώς και μειωμένη επίπτωση μέσης ωτίτιδας. Η επίπτωση αυτών εξαρτάται επιπλέον από τη διάρκεια του θηλασμού και μειώνεται ακόμα περισσότερο όταν ξεπερνάει τους 6 μήνες
• Ο μητρικός θηλασμός, οποιασδήποτε διάρκειας σχετίζεται με σημαντική μείωση της επίπτωσης των λοιμώξεων του γαστρεντερικού . Η ανοσογόνος αυτή δράση του μητρικού γάλακτος βασίζεται στα αντισώματα, την εκκριτική ανοσοσφαιρίνη Α, την λακτοφερρίνη, την κορτιζόλη, τον επιδερμικό αυξητικό παράγοντα, τα γλυκολιπίδια, αλλά και τους λακτοβάκιλλους που περιέχει.
• Το μητρικό γάλα στα πρόωρα νεογνά μειώνει σημαντικά την επίπτωση της νεκρωτικής εντεροκολίτιδας και του μεταβολικού συνδρόμου.
• Η επίπτωση της παχυσαρκίας & η εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου Ι και ΙΙ σε παιδιά που θήλασαν (οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η σίτιση ελέγχεται αποκλειστικά και μόνο από την επιθυμία/ανάγκη του ατόμου.) είναι τόσο χαμηλή που καθιστά τον μητρικό θηλασμό ένα από τα βασικότερα μέτρα για την πρόληψή τους.
• Μελέτες διερευνούν την επίδραση του μητρικού θηλασμού στο Σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου στα νεογνά. Μια κατάσταση που δεν έχει ακόμα βρεθεί ο αιτιολογικός παράγοντας. Υπάρχουν όμως συνθήκες όπως ο μητρικός θηλασμός έως τον πρώτο χρόνο που μειώνουν τον κίνδυνο επίπτωσής του.
• Σε αρκετές μελέτες φαίνεται ότι ο μητρικός θηλασμός τουλάχιστον έως τους 4 μήνες, μειώνει την επίπτωση του άσθματος, της ατοπικής δερματίτιδας και του εκζέματος. Η είσοδος των στερεών τροφών μετά τον 6ο μήνα και ενώ ακόμα το βρέφος θηλάζει(φαίνεται να οφείλεται στην εκκριτική ανοσοσφαιρίνη Α καθώς και στην δράση των ολιγοσακχαριδίων) μειώνει σημαντικά την εμφάνιση τροφικών αλλεργιών ή την έξαρση δερματικών αλλεργικών εκδηλώσεων νεογνού/βρέφους.
• Επιπλέον η διάρκεια του μητρικού θηλασμού και η εισαγωγή των σιτηρών μετά τους 6 μήνες και ενώ το βρέφος ακόμα θηλάζει φαίνεται να μειώνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης κοιλιοκάκης.
• Τέλος , η επιγενετική, το συμβιωτικό μικροβίωμα του εντέρου και οι νευροαναπτυξιακή εξέλιξη του παιδιού, αποτελούν νεότερα πεδία έρευνας των θετικών επιπτώσεων του θηλασμού.

Οφέλη του μητρικού θηλασμού για τη μητέρα:

• Στις μητέρες που θηλάζουν μειώνεται η πιθανότητα αιμορραγίας της λοχείας (ιδιαίτερα όταν ο θηλασμός πραγματοποιείται το πρώτο μισάωρο μετά τον τοκετό), παράλληλα καθυστερεί η έναρξη της εμμηνορρυσίας, ενώ επανέρχεται ταχύτερα το αρχικό σωματικό της βάρος σε προ κύησης επίπεδα.
• Ο μητρικός θηλασμός ενισχύει τη συναισθηματική σχέση μητέρας και παιδιού με την επαφή, τα ερεθίσματα, τη λεκτική επικοινωνία που επάγουν την υγιή συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης επιλόχειας κατάθλιψης.
• Σημαντική φαίνεται να είναι η μείωση της επίπτωσης καρκίνου του μαστού, του ενδομητρίου και των ωοθηκών σχετιζόμενα με τη διάρκεια θηλασμού.
• Ο θηλασμός επίσης μειώνει την επίπτωση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ στις γυναίκες που θήλασαν, ενώ σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες φάνηκε να έχει θετική συσχέτιση η διάρκεια θηλασμού με τη μειωμένη επίπτωση καρδιαγγειακής νόσου, υπερλιπιδαιμίας και υπέρτασης.

Συνοψίζοντας , ο μητρικός θηλασμός είναι δώρο ανεκτίμητης αξίας για τη δυάδα μητέρας-παιδιού και είναι υψίστης σημασίας όλοι οι επαγγελματίες υγείας να προστατεύουμε και να προάγουμε τον μητρικό θηλασμό . Η σωστή ενημέρωση και υποστήριξη των γυναικών από το στάδιο της εγκυμοσύνης αποτελεί αρωγό στην προσπάθειά τους να επιτύχουν το Μητρικό θηλασμό. Η προστασία του αφορά στην προαγωγή της υγείας και της ευημερίας και είναι θέμα δημόσιας υγείας που όλοι πρέπει να διαφυλάξουμε.

Το μητρικό γάλα αποτελεί αναμφισβήτητα την πιο πολύτιμη τροφή για το νεογέννητο βρέφος λόγω των ιδιαίτερων θρεπτικών συστατικών του, που συμβάλλουν αποφασιστικά στην θωράκιση του βρεφικού οργανισμού και την ομαλή ανάπτυξη του. Ωστόσο, όσο σημαντικό είναι για το μωρό τόσο πολύτιμη είναι και η διαδικασία για την θηλάζουσα μητέρα, η οποία παρά τις δυσκολίες της σύγχρονης καθημερινότητας προσπαθεί να ανταπεξέλθει στον πιο απαιτητικό της ρόλο, αυτόν της μητρότητας. Το μητρικό γάλα έχει θετική δια βίου επίδραση στην υγεία της μητέρας και του παιδιού και αποτελεί ένα σημαντικό δείκτη δημόσιας υγείας.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF συστήνουν αποκλειστικό μητρικό θηλασμό μέχρι το τέλος του 6ου μήνα και παράλληλα με την χορήγηση στερεών τροφών μέχρι τα 2 έτη, ανάλογα με την επιθυμία της δυάδας μητέρα-παιδί. Τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού είναι αναρίθμητα τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό της.

  Προμπονά Νεφέλη
Μαία , MSc Βενιζέλειο ΓΝΗ
Εξειδικευμένη σύμβουλος γαλουχίας

Εταίρος-Μέλος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών